ابعاد و مؤلفه‌‌های تحول در علوم انسانی در اندیشه مقام معظم رهبری و دلالت‌‌های آن بر علوم انسانی مطلوب جمهوری اسلامی

Authors

حسین قلی‌پور دانشجوی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه‌‌السلام

علیرضا چیت‌سازیان استادیار دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

Abstract:

علوم انسانی کنونی همانند دیگر علوم مدرن، محصول اندیشه‌ای است که در اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم میلادی در دوره «روشنگری» شکل گرفت. این علوم تا پیش از انقلاب اسلامی، با همین ویژگی و پیشینه به‌تدریج به ایران وارد و به دانشجویان عرضه شد. اما انقلاب اسلامی، طلیعه‌دار اندیشه‌ای مبتنی بر مبانی دینی و پایبند به ارزش‌‌های اسلامی بود. روشن است که چنین دیدگاهی علوم انسانی مدنظر خود را می‌طلبد. با توجه به اینکه خط‌مشی‌گذاری برای هر مسئله‌ای، مستلزم شناخت ابعاد و مؤلفه‌‌های آن است، لذا اندیشه‌‌های مقام معظم رهبری به‌عنوان اندیشمندی اسلامی که از قبل از انقلاب تاکنون در این راستا، تلاش کرده‌اند، می‌تواند زمینه خوبی برای استخراج مدل مفهومی تحول در علوم انسانی باشد. در این مقاله با بهره‌گیری از روش نظریه‌پردازی داده بنیاد به‌تحلیل 38 سخنرانی و 6 نامه مکتوب از ایشان پرداخته شد و در نهایت پنج مقوله اصلی استخراج گردید. پس از آن از طریق تمسک به دلالت التزامی گزاره‌‌های انتقادی و راهکاری مقام معظم رهبری، ویژگی‌‌های نهاد علوم انسانی مطلوب جمهوری اسلامی نیز در سه بعد ساختار، محتوا و کنشگران به‌دست آمد. همراهی علم و دین، توجه ویژه به علوم انسانی اسلامی، بهبود شیوه‌‌های آموزشی و فعالیت‌‌های پژوهشی متناسب از ویژگی‌‌های ساختاری مطلوب؛ اعتماد به‌نفس، نوآوری، اسلام‌گرایی، انگیزه و استعداد بالا از ویژگی‌‌های نیروی انسانی مطلوب و در نهایت، اسلامی بودن و بومی بودن از ویژگی‌‌های محتوای مطلوب علوم انسانی است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

ارائه الگوی مطلوب ممیزی در حوزه ترجمه کتب علوم انسانی با تاکید بر آراء مقام معظم رهبری

ترجمه متون اگر در مجرای صحیح خود قرار بگیرد، یکی از زمینه‌های تبادل فرهنگی و پیشرفت تمدن‌ها خواهد بود. اما این ابزار امروزه به بستری برای تسری الگوهای غربی در راستای اهداف جهانی‌سازی تبدیل شده است. غرب به‌خصوص در راستای خارج کردن رقیب اصلی فکری خود یعنی جهان اسلام از میدان علوم انسانی تمرکز ویژهای بر محو الگوهای اسلام شیعی و جایگزین کردن الگوهای سکولار دارد. در ...

full text

بررسی موانع فرهنگی توسعه علوم انسانی در ایران با بهرهگیری از بیانات مقام معظم رهبری

جوامع مختلف برای قرار گرفتن در مسیر بهبود شرایط اجتماعی و اقتصادی خود نیازمند فراهم نمودن زمینههای رشد و توسعه هستند و یکی از عوامل موثر بر رشد و توسعه هر جامعهای تحول در ساختارهای علمی کشور و گسترش دانش به ویژه در حوزه علوم انسانی است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. یافتن موانع فرهنگی توسعه علوم انسانی در ایران نیازمند واکاوی دقیق ویژگیهای فرهنگی کشورمان است. سئوال این اس...

full text

دولت مطلوب و کارآمد اسلامی در سپهر اندیشه مقام معظم رهبری

مطالعه دولت کارآمداسلامی در سپهر اندیشه مقام معظم رهبری از جمله موضوعات بدیع در مطالعات انقلاب اسلامی است، که نیازمند مطالعه وبررسی علمی می‌باشد. با پیروزی انقلاب اسلامی طلیعه آغاز تغییرات اساسی در ساخت‌های متعدد جامعه به ویژه دولت شکل گرفت. در این راستا نظریه‌های متعدد و اصول متفاوتی نیز بیان شد که به دنبال افزایش کارآمدی در دولت اسلامی بود. در این مقاله با استفاده روش توصیفی-تحلیلی وبهره گیری...

full text

تحلیل گفتمانی بیداری اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری

بیداری اسلامی در جهان، نقطه عطف نظم نوین جهانی و تغییر در معادلات بین المللی است. مقام معظم رهبری به عنوان بیدارگر جهان اسلام، افق بیداری اسلامی را در سخنان خود تبیین کرده اند. هدف این نوشتار بررسی اندیشه مقام معظم رهبری در موضوع بیداری اسلامی با استفاده از " تحلیل انتقادی گفتمان " است. این روش در تحلیل ساختار زبان گفتاری مانند: گفت وگوها، مصاحبه ها وسخنرانی ها و... کاربرد دارد. یافته های...

full text